درمان سرطان با تکنیک های درمان گیتینگ (IGRT/ 4D-RT)
Image-Guided Four-Dimensional Radiotherapy
(IGRT/ 4D-RT)
درمان سرطان با تکنیک های درمان گیتینگ (IGRT/ 4D-RT) – این روش که به دروازه تنفسی معروف است قابلیتی است که امکان درمان اندام هایی را که به واسطه تنفس درحرکت هستند را فراهم کرده است. این روش نوعی پرتودرمانی با استفاده از عکس برداری های متوالی در حین انجام رادیوتراپی میباشد. که باعث افزایش دقت و حساسیت رادیوتراپی میشود.IGRT به طور خاص برای درمان تومور در اندام هایی است که متحرک میباشند مانند
ریه. دستگاه رادیوتراپی در این روش با تکنولوژی تصویربرداری این قابلیت را فراهم می کند که قبل از شروع و در حین درمان، تصویر برداری ازتومورانجام شود. و با مقایسه این تصاویر با تصاویر ثبت شده در جلسه شبیه سازی (پیش از شروع درمان برای شبیه سازی شکل دقیق تومور) ، نحوه استقرار بیمار و پرتوها را تنظیم میکند تا دوز رادیوتراپی با دقت بیشتری به سمت تومور فرستاده شود و کمترین اثر را بر بافتهای سالم اطراف داشته باشد.
IGRT برای معالجه تومورها در مناطقی از بدن که مستعد حرکت هستند مانند ریه ها ، کبد ، لوزالمعده و غده پروستات و همچنین تومورهای نزدیک به اندام ها و بافت های حیاتی مورد استفاده قرار میگیرد. این روش اغلب با (IMRT) ، پرتودرمانی پروتون ، جراحی رادیوتراپی استریوتاکتیک یا رادیوتراپی بدن استریوتاکتیک (SBRT) که حالت های پیشرفته رادیوتراپی با دقت بالا هستند و از شتاب دهنده های اشعه ایکس با کنترل کامپیوتری استفاده می کنند ، استفاده می شود. تا دوزهای دقیق تشعشع را به تومور بدخیم یا مناطق خاصی در تومور منتقل کند.
آیا آماده سازی خاصی برای انجام این روش لازم است؟
در صورت وجود احتمال بارداری یا در دوران شیردهی ، باید به پزشک یا تکنسین خود اطلاع دهید. در صورت استفاده از MRI برای شبیه سازی یا IGRT ، بیماران با دستگاه ضربان ساز یا هرگونه فلز در بدن خود باید تیم درمانی را مطلع کنند.
در برخی از روشهای IGRT ، مارکرهای بسیار کوچکی ، که مارک های fiducial نامیده می شوند ، و یا در بعضی موارد فرستنده های الکترومغناطیسی در داخل بدن در نزدیکی یا در داخل تومور قرار بگیرند تا به تیم درمانی کمک کند منطقه تومور را شناسایی کند. این مارکرها معمولاً حداقل یک هفته قبل از اولین درمان پرتودرمانی جاگذاری می شوند.
همچنین ممکن است محل تومور بر روی پوست بیمار با جوهر رنگی مشخص شود تا تجهیزات پرتوی در یک راستا و هدف قرار گیرد. بیماران مبتلا به سرطان پروستات که با استفاده از سونوگرافی تحت IGRT قرار می گیرند ، باید حدود یک ساعت قبل از هر درمان آب کافی بنوشند تا مثانه خود را پر نگه دارند به منظور اینکه پروستات توسط دستگاه سونوگرافی دیده شود.
در غیر این صورت ، هیچ آمادگی خاصی برای IGRT وجود ندارد ، به غیر از آماده سازی های رایج پرتودرمانی ، که می تواند پرتودرمانی مطابق 3D-CRT ، پرتودرمانی تعدیل شده با شدت (IMRT) ، پرتودرمانی یا پرتودرمانی بدن استریوتاکتیک (SBRT) باشد.
درمان سرطان با تکنیک های درمان IGRT
در ابتدای هر جلسه پرتودرمانی ، بیمار با دقت و با راهنمایی علائم روی پوست که منطقه درمان را تعیین می کند ، در وضعیت مناسب قرار می گیرد. ممکن است از دستگاه هایی برای کمک به بیمار درحفظ موقعیت مناسب استفاده شود. سپس تصاویر با استفاده از تجهیزات تصویربرداری که در دستگاه انتقال اشعه تعبیه شده یا در اتاق درمان نصب می شوند ، گرفته می شوند.
برخی از تکنیک های IGRT نیاز دارند که بیماران نفس خود را تقریباً برای ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه دارند. اگر IGRT نیاز به نشانگرهای fiducial یا ترانسپوندرهای الکترومغناطیسی داخل بدن داشته باشد ، این موارد حدود یک هفته قبل از جلسه شبیه سازی با سوزن وارد بدن می شوند.
در هر جلسه درمان ، بسته به نوع IGRT استفاده شده ، قبل ازشروع درمان تصویربرداری با یکی از روش های اشعه ایکس ، سی تی اسکن یا سونوگرافی انجام می شود. پزشکان یا یک پرتو درمانگر تصاویر را مرور می کنند و آنها را با تصاویر مرجع گرفته شده در هنگام جلسه شبیه سازی مقایسه می کنند تا تنظیمات موقعیت بیمار را انجام دهند. ممکن است بیمار جابجا شده و تصویربرداری اضافی انجام شود. پس از انجام هرگونه تنظیمات لازم جهت مطابقت با موقعیت مرجع بیمار ، پرتودرمانی انجام می شود.
انتظار می رود روند این روش که کنترل لحظه به لحظه تومور ازطریق تصویربرداری است زمان بیشتری را به هر جلسه پرتودرمانی اضافه کند.
در طی این روش و بعد از آن چه احساسی خواهم داشت؟
تصویربرداری انجام شده قبل یا در طول جلسات پرتودرمانی بدون درد است.
در طول جلسه پرتودرمانی ، ممکن است در حین انجام تصویربرداری ، تجهیزات را ببینید که در اطراف شما حرکت می کنند. بیماران ممکن است بعضی اوقات در طول درمان بوی نامطبوع که ناشی از ازن تولید شده توسط شتاب دهنده خطی است را حس کنند. برخی از بیماران همچنین ممکن است هنگام درمان یک نور رنگی مشاهده کنند. این رویداد به ویژه در مورد بیمارانی که تحت درمان مغز قرار دارند ، صادق است.
عوارض جانبی پرتودرمانی شامل مشکلاتی است که در نتیجه خود درمان و همچنین در اثر صدمه اشعه به سلولهای سالم در ناحیه درمان ایجاد می شود.
تعداد و شدت عوارض جانبی شما به نوع تابش و دز تجویز شده و بخشی از بدن که تحت درمان می باشد بستگی دارد. عوارض جانبی را به پزشک ویا پرستارخود بگویید تا بتوانند در کنترل آنها کمک کنند.
بسته به منطقه تحت درمان ، سایر عوارض جانبی اولیه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ریزش مو در ناحیه درمان
- مشکلات دهان و مشکل در بلعیدن
- مشکلات خوردن و هضم غذا
- اسهال
- تهوع و استفراغ
- سردرد
- درد و تورم در ناحیه درمان
- تغییرات ادرار و مثانه
عوارض جانبی دیررس ، که نادر است ، ماهها یا سال ها پس از درمان رخ می دهد و اغلب دائمی است. آنها عبارتند از
- تغییرات مغزی
- تغییرات نخاع
- تغییرات ریه
- تغییرات کلیه
- تغییرات روده بزرگ و راست روده
- ناباروری
- تغییرات مشترک
- ورم لنفاوی
- تغییر دهان
- سرطان ثانویه
درمان سرطان با تکنیک های درمان IGRT