سرطان آندومتریوز رحم
درمان سرطان آندومتریوز رحم با رادیوتراپی – سرطان اندومتر نوعی سرطان رحم می‌باشد که از لایه داخلی پوشاننده رحم که آندومتریوم نام دارد آغاز می‌شود. بر اساس گزارش موسسه ملی سرطان امریکا در حدود سه نفر از هر صد زن در بازه ای از زندگی خود مبتلا به سرطان رحم می‌شوند. بیش از ۸۰٪ مبتلایان به سرطان رحم بهبودی برای مدت پنج سال یا بیش پس از درمان وجود دارد.
اگر شما مبتلا به سرطان رحم می‌باشید تشخیص و درمان زودهنگام شانس بهبودی شما را افزایش می‌دهد.
علائم سرطان آندومتریوز رحم چیست؟
شایع‌ترین علامت آن خونریزی نابجای واژن می‌باشد که شامل:
- تغیرات در طول مدت و شدت خونریزی قاعدگی
- خونریزی واژن یا لک بینی در بین قاعدگی ها
- خونریزی واژن پس از یائسگی
علائم احتمالی دیگر شامل:
- ترشحات آبکی یا خونی واژن
- درد در زیر شکم یا لگن
- درد در هنگام رابطه جنسی
اگر شما هر یک از این علائم را مشاهده کردید سریع به پزشک خود برای ویزیت مراجعه کنید.
خونریزی واژن گاهی به دلیل یائسگی و یا دلایل غیرسرطانی دیگر نیز می‌تواند باشد.
درمان های سرطان سرطان آندومتریوز رحم چیست ؟
روش‌های متفاوتی برای درمان وجود دارد که پزشک متناسب با نوع، مرحله سرطان، وضعیت عمومی سلامت و اولویت های شما روش مناسب را انتخاب می‌کند.
هر شیوه درمان خطرات و مزایای خود را دارد که پزشک شما می‌تواند در آگاهی بخشی شما نسبت به این خطرات و مزایای هر روش نقش داشته باشد
جراحی
سرطان اندومتر گاهی با نوعی جراحی به نام هیستکتومی درمان می‌شود.
در هیستکتومی جراح رحم شما را خارج می‌کند. و ممکن است تخمدان ها و لوله های فالوپین نیز خارج شود که به این جراحی Bilateral saplings-oophorectomy( BSO)می‌گویند.
برای اطمینان پخش نشدن تومور در بافت های اطراف جراحگره‌های لنفی اطراف را نیز خارج می‌کند که به این جراحی لنفکتومی می‌گویند.
اگر تومور به قسمت های دیگر پخش شده باشد جراح ممکن است یک جراحی دیگر را توصیه کند.
درمان سرطان آندومتریوز رحم با رادیوتراپی
رادیوتراپی استفاده از پرتو‌های با انرژی بالا برای از بین‌بردن سلول های سرطانی می‌باشد.
دو روش کلی رادیوتراپی در درمان سرطان اندومتر استفاده می‌شود:
- External Beam Radiation Therapy یک دستگاه خارج از بدن پرتو را تولید می‌کند.
- Internal Beam Radiation Therapyموادپرتوزا در داخل بدن در واژن یا رحم جاگذاری می‌شوند. که به این روش براکیتراپی می‌گویند.
پزشک شما ممکن است یک یا هردو روش را پس از جراحی انتخاب کند. که این کار باعث از بین رفتن سلولزهای احتمالی باقی‌مانده از جراحی است.
ممکن است در مواردی شما رادیوتراپی را قبل جراحی دریافت کنید برای کوچک سازی تومور و تسهیل خروج آن توسط جراحی.
اگر شما به نمی‌توانید جراحی داشته باشید یه دلیل شرایط پزشکی دیگر و یا وضعیت سلامت عمومی ضعیف ممکن است رادیوتراپی درمان اصلی شما باشد.
شیمی درمانی
شیمی درمانی استفاده از دارو برای از بین بردن سلولهای سرطانی می‌باشد. بعضی روش‌های شیمی‌درمانی شامل یک دارو و یا ترکیبی از چند دارو می‌تواند باشد. بسته به نوع شیمی‌درمانی شیوه تجویز دارو می‌تواند به صورت قرص یا تزریق وریدی باشد.
ممکن است پزشک شما شیمی‌درمانی را برای سرطان اندومتریوم که در بدن پخش شده است تجویز کند. ویا در درمان سرطان های عود کرده پس از درمان.
هورمون تراپی
این روش شامل استفاده از هورمون‌ها و مهارکننده های هورمون‌هاست برای تغیر سطح هورمون های بدن به منظور کاهش رشد تومور سرطانی.
ممکن تست پزشک این روش را برای سرطان های اندومتریوم استیج III و یا IV و همینطور شرطان های عود کننده پس از درمان پیشنهاد بدهد.
هورمون تراپی گاهی با شیمی‌د رمانی ترکیب می‌شود.درمان سرطان آندومتریوز رحم با رادیوتراپی
حمایت عاطفی
اگر شما مشکلی در پذیرش و یا کنار آمدن با سرطان خود دارید این مسئله را با پزشک درمیان بگذارید. این مسئله خیلی رایج می‌باشد که افراد نمی‌توانند مسائل احساسی و روانی زندگی با سرطان را مدیریت کنند.
عوامل خطر سرطان اندومتر چیست؟
عوامل خطر سرطان با بالاتر رفتن سن افزایش پیدا می‌کند. بیشتر موارد ابتلا به سرطان اندومتر در سنین ۴۵-۷۴ سالگی تشخیص داده می‌شوند براساس NCITS.
مقدار هورمون‌ها
استروژن و پروژسترون دو هورمون جنسی زنانه می‌باشد. که بر سلامت اندومتریوم اثر گذار هستند.وجود عدم تعادل در بین مقدار این دو هورمون با افزایش خطر سرطان اندومتر همراه می‌باشد.
بعضی موارد سابقه پزشکی شما بر سطح هورمونهای جنسی و سرطان اندومتر تاثیرگذار است شامل:
سال‌های قاعدگی
هرچه تعداد قاعدگی بیشتری داشته باشید بدن شما بیشتر در معرض استروژن قرار گرفته است. اگر اولین پریود شما قبل ۱۲ سالگی بوده است، یائسگی دیرهنگام خواهد بود که احتمال ابتلا به سرطان اندومتریوم را افزایش می‌دهد.
سابقه بارداری
در هنگام بارداری تعادل هورمونی به سمت پروژسترون می‌رود. اگر شما تابه حال سابقه بارداری نداشته اید احتمال حرکت به سمت سرطان اندومتر بیشتر می‌باشد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCO)
در این اختلال هورمونی سطح استروژن بالا و سطح پروژسترون پایین است. اگر شما سابقه ابتلا به PCO را دارید احتمال ابتلا به سرطان اندومتر بیشتر می‌باشد.
سرطان سلولهای گرانولوزا (Granulosa cell tumors)
این سرطان نوعی سرطان تخمدان می‌باشد، که استروژن ترشح می‌کند. اگر شما یکی از این سرطان‌ها را داشته اید. احتمال ابتلا به سرطان اندومتر بیشتر می‌باشد.
برخی داروها نیز می‌توانند تعادل هورمونی استروژن و پروژسترون را در بدن تغییر بدهند، شامل:
درمان‌های جایگزینی استروژن( ERT )
این درمان گاهی در کاهش علائم یائسگی استفاده می‌شود که برخلاف درمان های جایگزینی هورمون که ترکیب استروژن و پروژسترون استفاده می‌شود، در این روش فقط استروژن مصرف می‌شود که احتمال ابتلا به سرطان اندومتر را افرایش می‌دهد.
دارو Tamoxifan
این دارو در درمان برخی سرطان های سینه مصرف می‌شود. که در رحم به صورت استروژن عمل می‌کند و احتمال ابتلا به سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد.
قرص‌های ضدبارداری: استفاده از این داروها احتمال ابتلا به سرطان اندومتر را کاهش می‌دهد.
داروهایی که احتمال ابتلا به سرطان اندومتر را افزایش می‌دهند در عین حال ممکن است خطر وضعیت‌های دیگری را کاهش دهند. و داروهایی که خطر ابتلا به سرطان اندومتر را کاهش می‌دهند ممکن است همراه افزایش خطر وضعیت‌های دیگری باشد. پزشک شما در بررسی فایده و خطرات احتمالی هر داروهای مختلف شامل … می‌تواند به شما کمک کند.
هاپیرپلازی اندومتر:
هاپیرپلازی اندومتر یک وضعیت غیرسرطانی می‌باشد، که در آن اندومتریوم به دلایل نامعلومی ضخیم می‌شود. در بعضی موارد خودش از بین می‌رود ولی در بعضی افراد با HRT یا جراحی درمان می‌شود. اگر بدون درمان رها شود، می‌تواند به سمت سرطان اندومتر رشد کند.
شایع‌ترین نشانه هاپیرپلازی اندومتر خونریزی نابجا واژن می‌باشد.
چاقی:
برطبق گزارش انجمن سرطان امریکا زنان با اضافه وزن ( BMI ۲۵-۲۹/۹ ) دوبرابر شانس بیشتری برای ابتلا به سرطان اندومتریوم در مقایسه با زنانی که اضافه وزن ندارد، دارند. و این احتمال در زنان چاق (BMI >۳۰ ) سه برابر می‌باشد.
این مسئله می‌تواند نتیجه این باشد که چربی بدن بر سطح استروژن اثرگذار است. بافت چربی می‌تواند انواع دیگر هورمون( اندروژن ها ) را به استروژن تبدیل کند و به همین دلیل باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان اندومتر می‌شود.
دیابت:
زنان مبتلا به دیابت نوع ۲ دوبرابر بیشتر شانس ابتلا به سرطان اندومتر در مقایسه با افراد دیگر دارند، براساس گزارش انجمن سرطان امریکا.
اگرچه مکانیسم اصلی این ارتباط مشخص نیست. اما دیابت نوع ۲ در افراد با اضافه وزن و چاق بیشتر است که این مورد خود از عوامل خطر سرطان اندومتر می‌باشد.
تاریخچه سرطان در خانواده:
اگر یکی از اعضای خانواده شما سابقه ابتلا به سرطان اندومتر را داشته باشد احتمال ابتلا به این سرطان بیشتر می‌شود.
همچنین احتمال ابتلای بیشتری خواهید داشت اگر سابقه خانوادگی سندرم لینچ ( Lynch Syndrome ) وجود داشته باشد. این به دلیل جهش در یک یا چند ژن مربوط به تصحیح خطاهای رشد سلولی می‌باشد.
اگر شما جهش های مرتبط با سندرم لینچ داشته باشد بطور فزاینده ای احتمال ابتلا به سرطان دیگری از جمله سرطان روده بیشتر می‌شود . با توجه به مقاله منتشر شده در Journal Genes ۴۰تا ۶۰ درصد افراد مبتلا به سندرم لینچ به سرطان اندومتر مبتلا شده‌اند.
چه عواملی باعث سرطان آندومتر می شوند؟
در بیشتر موارد ، علت دقیق سرطان آندومتر ناشناخته است. با این حال ، کارشناسان معتقدند که تغییر در سطح استروژن و پروژسترون در بدن اغلب دربروز این سرطان نقش دارد. وقتی سطح هورمونهای جنسی در نوسان است ، بر روی بدن تأثیر می گذارد. آندومتر وقتی تعادل به سمت افزایش سطح استروژن تغییر می کند ، باعث تقسیم و تکثیر سلولهای آندومتر می شود.
دانشمندان هنوز در حال مطالعه تغییراتی هستند که در آندومتر طبیعی باعث می شود سلول ها به سلول های سرطانی تبدیل شوند.
انواع مختلف سرطان آندومتر چیست؟
انجمن سرطان آمریکا گزارش کرده است که بیشتر موارد سرطان آندومتر آدنوکارسینوم است. آدنوکارسینوماها سرطان هایی هستند که از بافت های غده ای ایجاد می شود. رایج ترین شکل ازآدنوکارسینوم ها سرطان آندومتر است.
اشکال کمتر رایج سرطان آندومتر:
- uterine carcinosarcoma (CS)
- squamous cell carcinoma
- small cell carcinoma
- transitional carcinoma
- serous carcinoma
انواع مختلف سرطان آندومتر به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
- نوع 1 معمولاً رشد کندی دارد و به سرعت به بافتهای دیگر گسترش نمی یابد.
- نوع 2 معمولاً تهاجمی تر بوده و احتمال گسترش آن به خارج از رحم بیشتر است.
شیوع سرطان های آندومتر نوع 1 بیشتر از نوع 2 است. همچنین درمان آن ها نیز آسان تر است.
چگونه می توانید خطر سرطان آندومتر را کاهش دهید؟
برخی از استراتژی ها ممکن است به شما کمک کنند خطر ابتلا خود به سرطان آندومتررا کاهش دهید:
- وزن خود را کنترل کنید: اگر اضافه وزن دارید یا چاق هستید کاهش وزن و حفظ آن ممکن است شانس ابتلای شما به سرطان اندومتر را کاهش دهد. تحقیقات بیشتری باید انجام شود تا بطور دقیق مشخص شود که مکانیسم کاهش وزن چطور بر کاهش ابتلا به سرطان اثرگذار است.
- ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم با خطر کمترابتلا به سرطان آندومتر ارتباط دارد. همچنین از فواید بسیاری برای سلامتی برخوردار است
- به دنبال درمان هرگونه خونریزی غیرطبیعی واژن باشید.
- مزایا و خطرات هورمون‌تراپی را در نظر بگیرید: اگر در حال فکر کردن به درمان هورمونی جایگزین HTR هستید با پزشک خود درباره مزایا و خطرات استفاده از استروژن به تنهایی یا ترکیت استروژن و پروژسترون( پروژستین) مشورت کنید.
- از پزشک خود درباره اثرات مفید احتمالی داروهای ضد بارداری بپرسید: قرص های جلوگیری از بارداری و دستگاه های داخل رحمی (IUD) با کاهش خطر سرطان آندومتر ارتباط دارد. دکتر شما می تواند به شما کمک کند با مزایا و خطرات احتمالی استفاده از این وسایل پیشگیری از بارداری اشنا شوید.
- اگر سابقه سندرم لینچ دارید ، به پزشک خود اطلاع دهید: اگر خانواده شما سابقه سندرم لینچ را دارند ، ممکن است پزشک شما آزمایش ژنتیک را توصیه کند. اگر خودتان به سندرم لینچ مبتلا هستید ممکن است شما را ترقیب به برداشتن رحم ، تخمدان و لوله های فالوپ کنند تا از بروز سرطان در آنها جلوگیری شود.درمان سرطان آندومتریوز رحم با رادیوتراپی